PIASTOWIE
Piastovci

Dąbrówka: Mieszku, ile właściwie jest Cieszynów nad Olzą? Słyszałam o Cieszynie i Czeskim Cieszynie, nie rozumiem tego….

Mieszko: Teraz mamy Cieszyn oraz Czeski Cieszyn. Cieszyn znajduje się w Polsce, Czeski Cieszyn to miasto w Republice Czeskiej. Chociaż dzisiaj to dwa miasta leżące po obydwu stronach rzeki Olzy, dawniej ich historia była wspólna - Cieszyn był jednym miastem.

Dąbrówka: Naprawdę? Nie wiedziałam.

Mieszko: Legenda o Trzech Braciach opowiada o początkach grodu nad Olzą. Słuchaj uważnie…

Polski król, stojąc nocą na zamkowej wieży, spostrzega na zachodzie trzy gwiazdy. Kojarzy je ze swymi synami: Bolkiem, Leszkiem i Cieszkiem. Uznając to za znak, wzywa synów i każe im jechać w tamte strony. Mają wyruszyć ze swymi drużynami, każdy inną drogą i powrócić jesienią. Posłuszni ojcu synowie wyruszają następnego dnia. Po jakimś czasie, podróżujący przez puszczę z drużyną Leszek poszukuje wody, by zaspokoić pragnienie. Odkrywa źródło u stóp wzgórza. Zaspokoiwszy pragnienie, dmie w róg z nadzieją, że usłyszy go któryś z braci. Z oddali odpowiada mu instrument o identycznym brzmieniu. Wkrótce do źródła przybywa Bolko z drużyną. Bracia wysyłają ludzi celem rozejrzenia się po okolicy, sami zaś wypoczywają przy źródle. Wysłani wracają po zmroku, razem z Cieszkiem i jego ludźmi. Bracia witają się z radością. Po nocy spędzonej na opowiadaniach ogłaszają, że dalej nie jadą i wracają do ojcowskiego grodu. Natomiast wiosną mają tu powrócić, by założyć gród, który będzie się zwał Cieszynem, od radości ze wspólnego spotkania. Źródło ma zostać nazwane Studnią Trzech Braci.

Studnia
Trzech Braci

Dąbrówka: Piękna legenda, a co mówią źródła historyczne?

Mieszko: W Cieszynie aż do roku 1653 panowała dynastia Piastów. Założycielem cieszyńskiej linii Piastów był Mieszko I Cieszyński. Warto dodać, że w roku 1300  Mieszko I Cieszyński  wziął udział, w Gnieźnie, w koronacji Wacława II na króla Polski. Syn i następca Wacława II - Wacław III  w 1305 roku poślubił córkę Mieszka - Wiolę Elżbietę. Dobrze zapowiadającą się karierę cieszyńskiego władcy przerwało jednak zamordowanie Wacława III w Ołomuńcu w 1306 roku. Ponieważ młody król nie pozostawił po sobie potomstwa, królewska linia Przemyślidów wygasła, a Mieszko stracił wypracowane dzięki niej wpływy, których później już nie odzyskał.

Dąbrówka: Te stosunki międzypaństwowe są takie skomplikowane...

Mieszko: Najwybitniejszym władcą był Przemysław I Noszak (Cieszyński). Od 1355 roku angażował się w życie polityczne na dworze samego cesarza, gdzie rok później otrzymał stanowisko sędziego nadwornego.

Dąbrówka: Nie wiedziałam, że książę pochodzący ze Śląska miał takie ważne stanowisko na dworze Karola IV.

Mieszko: Wiesz, że w Cieszynie znajduje się Góra Zamkowa? Jest to niewielkie wzniesienie w centrum miasta, nad rzeką, tuż przy granicy z Republiką Czeską. Ze względu na dobre właściwości obronne wzgórze było zasiedlane już od czasów starożytnych. Stałe osadnictwo pojawiło się na wzgórzu w X wieku. Osada na Górze Zamkowej służyła jako gród obronny.W połowie XI wieku lub około 1180 roku wybudowano romańską rotundę św. Mikołaja, która przetrwała do dzisiaj i jest jednym z najstarszych zabytków architektury polskiej.

Dąbrówka: A co to jest rotunda?

Mieszko: To okrągła budowla, najstarszy typ świątyń chrześcijańskich.

Dąbrówka: Ta rotunda znajduje się na banknocie 20 zł, prawda?

Mieszko: Masz rację Dąbrówko. W 1290 roku utworzono Księstwo Cieszyńskie, Cieszyn został obrany na siedzibę księcia i stolicę podległych mu terenów. W roku 1374 roku wybitny książę cieszyński rozkazał w miejsce zamku drewnianego zbudować murowany. Z tego też okresu pochodzi zachowana do dzisiaj gotycka wieża, zwana Wieżą Piastowską, która jest symbolem Cieszyna.

Dąbrówka: Wieża Piastowska jest rzeczywiście bardzo wysoka, nie mam odwagi, aby na nią wejść….poza tym ma bardzo strome schody.

Mieszko: Może kiedyś pokonasz strach i wspólnie wybierzemy się na wieżę. Widok z góry jest wprost oszałamiający, widać obydwa Cieszyny, a gdy jest ładna pogoda, można zobaczyć nawet szczyty Beskidów…

Dąbrówka: Góry? Chyba jednak mnie przekonałeś.